Η ιστορία της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών) αποτελεί ένα κεντρικό κεφάλαιο στην ιστορική συνείδηση της Κύπρου. Η ένοπλη δράση της κατά της βρετανικής αποικιοκρατίας και υπέρ της Ένωσης με την Ελλάδα, εξακολουθεί να προκαλεί έντονες συζητήσεις και να διχάζει. Ενώ μεγάλο μέρος της κυπριακής κοινωνίας αντιμετωπίζει την ΕΟΚΑ με θαυμασμό και νοσταλγία, η σχέση της Αριστεράς με το κίνημα παραμένει σύνθετη και συχνά αμφιλεγόμενη.
Δεν υπάρχει μία ενιαία «αριστερή» στάση απέναντι στην ΕΟΚΑ. Το ΑΚΕΛ, το κυριότερο αριστερό κόμμα της Κύπρου, υιοθέτησε μια κριτική στάση απέναντι στην οργάνωση, αν και ο βαθμός κριτικής έχει διαφοροποιηθεί με την πάροδο των χρόνων. Βασικά επιχειρήματα της αριστερής κριτικής περιλαμβάνουν:
- Τον εθνικιστικό χαρακτήρα της ΕΟΚΑ: Η Αριστερά, με την προσήλωσή της στον διεθνισμό και την ταξική πάλη, αντιμετωπίζει με επιφύλαξη τον έντονο εθνικισμό που διέκρινε την ΕΟΚΑ. Θεωρεί ότι ο εθνικισμός θολώνει τις ταξικές διακρίσεις και εμποδίζει την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης.
- Την ιδεολογική τοποθέτηση της ηγεσίας: Η ηγεσία της ΕΟΚΑ, κυρίως με πρόσωπο τον Γεώργιο Γρίβα Διγενή, προερχόταν από συντηρητικούς και ακροδεξιούς κύκλους. Αυτό προκαλούσε αντιπάθεια στην Αριστερά, η οποία έβλεπε στην ΕΟΚΑ ένα εργαλείο για τη διατήρηση του υπάρχοντος κοινωνικού και πολιτικού status quo.
- Τις ενδοκομματικές συγκρούσεις και δολοφονίες: Οι βίαιες συγκρούσεις μεταξύ της ΕΟΚΑ και μελών του ΑΚΕΛ, συμπεριλαμβανομένων δολοφονιών, άφησαν βαθιά τραύματα και συνέτειναν στην εδραίωση μιας αρνητικής εικόνας της ΕΟΚΑ στην αριστερή συνείδηση.
- Την επιδίωξη της Ένωσης: Η Αριστερά υποστήριζε την ανεξαρτησία της Κύπρου, θεωρώντας την Ένωση μια λύση που θα οδηγούσε στην ενσωμάτωση της Κύπρου στην ελληνική αστική τάξη και θα απέτρεπε την προώθηση των σοσιαλιστικών ιδεών.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι υπήρξαν και αριστεροί που συμμετείχαν ενεργά στην ΕΟΚΑ, είτε από ιδεολογική σύγκλιση είτε από πατριωτικό καθήκον. Η συμμετοχή αυτή, αν και αριθμητικά μικρότερη, υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα της σχέσης Αριστεράς και ΕΟΚΑ.
Σήμερα, η συζήτηση για την ΕΟΚΑ συνεχίζει να είναι επίκαιρη στην Κύπρο. Η Αριστερά καλείται να επανεξετάσει την ιστορία της ΕΟΚΑ, λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό πλαίσιο και τις διαφορετικές οπτικές γωνίες. Είναι απαραίτητη μια νηφάλια προσέγγιση, απαλλαγμένη από ιδεολογικές αγκυλώσεις, που θα συμβάλει στην επούλωση των ιστορικών τραυμάτων και στην οικοδόμηση μιας πιο ενωμένης κοινωνίας. Η κατανόηση της πολύπλοκης σχέσης Αριστεράς και ΕΟΚΑ είναι απαραίτητη για την κατανόηση της σύγχρονης πολιτικής σκηνής στην Κύπρο και για την πορεία προς ένα καλύτερο μέλλον.
About The Author
