Η Ολομέλεια της Βουλής ενέκρινε τον προϋπολογισμό του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) για το 2025 με 31 ψήφους υπέρ και 1 εναντίον.
Ο προϋπολογισμός προβλέπει έσοδα ύψους €1.913.597.500 και δαπάνες €1.913.240.000.
Παρά την έγκριση, η συζήτηση ανέδειξε ανησυχίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα και βιωσιμότητα του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ). Βουλευτές εξέφρασαν προβληματισμούς για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, τις αυξημένες λίστες αναμονής και τις καταχρήσεις.
Επίσης τέθηκε ζήτημα περιορισμού της ελεύθερης επιλογής ιατρού και νοσηλευτηρίου.
Εγκρίθηκε ομόφωνα τροπολογία για εξάμηνη ενημέρωση της Επιτροπής Υγείας σχετικά με τα έξοδα επικοινωνίας και δημοσιότητας του ΟΑΥ. Προτάσεις κατατέθηκαν για την βελτίωση της λειτουργίας του ΓεΣΥ, συμπεριλαμβανομένης της ένταξης των ΤΕΠ ιδιωτικών νοσηλευτηρίων στο σύστημα και της θέσπισης ενιαίας αμοιβής για τις ιατρικές πράξεις.
Η συζήτηση κατέδειξε την ανάγκη για άμεσες ρυθμίσεις με στόχο τη διόρθωση των στρεβλώσεων και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ΓεΣΥ.
Η συζήτηση γύρω από το Γενικό Σύστημα Υγείας (ΓεΣΥ) στην Κύπρο παραμένει έντονη και πολυδιάστατη, πέντε χρόνια μετά την εφαρμογή του. Οι πρόσφατες δηλώσεις κορυφαίων πολιτικών στελεχών, όπως η κα Ειρήνη Χαραλαμπίδου (ΑΚΕΛ), ο κος Νικόλας Παπαδόπουλος (ΔΗΚΟ) και ο κος Στέφανος Στεφάνου (ΑΚΕΛ), αναδεικνύουν σοβαρούς προβληματισμούς σχετικά με την αποτελεσματικότητα, τη βιωσιμότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει το σύστημα.
Η κα Χαραλαμπίδου, βουλευτής του ΑΚΕΛ, επεσήμανε την απουσία μηχανισμού αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών ως ένα αδιανόητο γεγονός, υπογραμμίζοντας ότι ο σεβασμός προς τον πολίτη απαιτεί τον έλεγχο και τη διαρκή βελτίωση των υπηρεσιών υγείας. Η ανησυχία της για την ουσιαστική μετατροπή του κυπριακού συστήματος υγείας σε έναν τομέα υπό τον έλεγχο ιδιωτικών εταιρειών είναι έκδηλη. Επιπλέον, οι καταγγελίες για φόβους βακτηριδιακών λοιμώξεων στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια, η απόλυση έμπειρου προσωπικού και η πρόσληψη λιγότερο έμπειρων νοσηλευτών, εγείρουν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την ποιότητα των υπηρεσιών και την ασφάλεια των ασθενών. Η κα Χαραλαμπίδου, τέλος, έθεσε το ζήτημα του ανταγωνισμού μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών νοσηλευτηρίων, αμφισβητώντας τις δυνατότητες επιβίωσης των δημόσιων δομών υπό αυτές τις συνθήκες.
Ο κος Νικόλας Παπαδόπουλος, πρόεδρος του ΔΗΚΟ, αν και διαβεβαίωσε για την υπερψήφιση των δύο προϋπολογισμών του ΓεΣΥ από το κόμμα του, εξέφρασε έντονες επιφυλάξεις σχετικά με το ύψος των δαπανών σε σχέση με τις υπηρεσίες που λαμβάνουν οι πολίτες. Ο κος Παπαδόπουλος τόνισε τη σημαντική απόκλιση μεταξύ των κυβερνητικών προβλέψεων για τις δαπάνες υγείας και των πραγματικών εξόδων, κάνοντας λόγο για μια διαφορά ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ μέσα σε μόλις τρεις μήνες. Προέβλεψε δε, ότι μέχρι το 2025 η Κύπρος θα δαπανά πάνω από το 10% του ΑΕΠ για την υγεία, κατατασσόμενη στις 15 πιο δαπανηρές χώρες παγκοσμίως, χωρίς όμως να συγκαταλέγεται στις 15 καλύτερες σε ποιότητα υπηρεσιών. Έθεσε ένα κρίσιμο ερώτημα: κατευθύνονται τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ που διατίθενται αποκλειστικά στη βελτίωση των υπηρεσιών υγείας ή καταλήγουν σε υπερκέρδη των εμπλεκόμενων, όπως ασφαλιστικές εταιρείες και ιδιωτικά νοσηλευτήρια, εις βάρος του Κύπριου φορολογούμενου; Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών, πρότεινε τον διορισμό ειδικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων για την αξιολόγηση του τρόπου λειτουργίας του ΓεΣΥ και τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς του.
Σοβαρές Ανησυχίες για το Μέλλον του ΓεΣΥ: Οι Προειδοποιήσεις του Γενικού Γραμματέα του ΑΚΕΛ και η Απουσία Κυβερνητικής Ανταπόκρισης
Το Γενικό Σύστημα Υγείας (ΓεΣΥ), ένα θεμελιώδες κοινωνικό αγαθό που προσφέρει πρόσβαση στην ιατρική περίθαλψη σε όλους τους πολίτες της Κύπρου, βρίσκεται, όπως φαίνεται, σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα του ΑΚΕΛ, Στέφανου Στεφάνου, αναδεικνύουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την βιωσιμότητα και την αποτελεσματικότητα του συστήματος, καθώς και την εμφανή απουσία συντονισμένης κυβερνητικής στρατηγικής για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει.
Η άρνηση της Κυβέρνησης να ανταποκριθεί στις εκπεφρασμένες ανησυχίες, επιτείνει την αβεβαιότητα και θέτει υπό αμφισβήτηση την δέσμευση της για την προστασία και την ενίσχυση του ΓεΣΥ. Σύμφωνα με τον κ. Στεφάνου, έχει αποσταλεί επιστολή στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με σκοπό την ανάδειξη των κρίσιμων ζητημάτων που ταλανίζουν το σύστημα υγείας, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει καμία επίσημη απάντηση. Αυτή η σιωπή, σε συνδυασμό με την έλλειψη διαφανούς επικοινωνίας σχετικά με τις μελλοντικές προοπτικές του ΓεΣΥ, προκαλεί έντονο προβληματισμό και ενισχύει την αίσθηση ότι η Κυβέρνηση υποτιμά την σοβαρότητα της κατάστασης.
Ένα από τα κεντρικά επιχειρήματα που διατύπωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ, είναι η απουσία ενός ολοκληρωμένου και συνεκτικού σχεδιασμού για τον τομέα της υγείας. Ενώ οι ανάγκες στον τομέα αυτό είναι συνεχώς αυξανόμενες και μεταβαλλόμενες, οι παρεμβάσεις φαίνεται να είναι αποσπασματικές και χωρίς συνολικό στρατηγικό πλαίσιο. Η προσέγγιση αυτή, σύμφωνα με τον κ. Στεφάνου, οδηγεί σε αναποτελεσματική διαχείριση των πόρων και σε αδυναμία ανταπόκρισης στις πραγματικές ανάγκες των ασθενών.
Επιπλέον, η εστίαση της συζήτησης γύρω από το ΓεΣΥ αποκλειστικά σε αριθμητικά δεδομένα σχετικά με τις δαπάνες, χωρίς παράλληλη ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής κατανομής των πόρων, θεωρείται ιδιαίτερα προβληματική. Η απλή περικοπή δαπανών, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες των ασθενών και η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα του συστήματος. Η ουσιαστική συζήτηση πρέπει να επικεντρωθεί στην εξεύρεση βιώσιμων λύσεων που θα εξασφαλίζουν την καλύτερη δυνατή ποιότητα υπηρεσιών υγείας, με παράλληλη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του ΓεΣΥ.
Μια ιδιαίτερα σοβαρή ανησυχία που εξέφρασε ο κ. Στεφάνου αφορά τον κίνδυνο επιθετικών εξαγορών στον τομέα της υγείας από μονοπώλια ελληνικών συμφερόντων. Η συγκέντρωση της ιδιοκτησίας και του ελέγχου των δομών υγείας σε λίγα χέρια, μπορεί να οδηγήσει σε στρεβλώσεις της αγοράς, αύξηση των τιμών και περιορισμό της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη για τους πολίτες. Η Κυβέρνηση οφείλει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στον τομέα αυτό και να παρεμβαίνει δυναμικά για να διασφαλίσει τον υγιή ανταγωνισμό και την προστασία των συμφερόντων των ασθενών. Η απουσία ουσιαστικής κυβερνητικής παρέμβασης, ενισχύει τις ανησυχίες ότι συγκεκριμένα συμφέροντα εξυπηρετούνται εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος.
Η αδειοδότηση νοσηλευτηρίων με περιορισμένες δυνατότητες, αποτελεί ένα ακόμη σημείο κριτικής που εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ακεραιότητα και την διαφάνεια των διαδικασιών αδειοδότησης. Η εξασφάλιση υψηλών προτύπων ποιότητας και ασφάλειας στις δομές υγείας είναι απαραίτητη για την προστασία των ασθενών και την διασφάλιση της αποτελεσματικής παροχής υγειονομικής περίθαλψης.
Τέλος, ο κ. Στεφάνου τόνισε την ανάγκη ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) να λειτουργεί αποτελεσματικά και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών 24 ώρες το 24ωρο, επτά ημέρες την εβδομάδα. Η διασφάλιση της συνεχούς πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία της ζωής και της υγείας των πολιτών.
Συνοψίζοντας, οι προειδοποιήσεις του Γενικού Γραμματέα του ΑΚΕΛ σχετικά με το μέλλον του ΓεΣΥ, σε συνδυασμό με την απουσία ουσιαστικής κυβερνητικής ανταπόκρισης, υπογραμμίζουν την ανάγκη για άμεση και συντονισμένη δράση. Απαιτείται η ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης και βιώσιμης στρατηγικής για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει το σύστημα υγείας, η διασφάλιση της διαφάνειας και της λογοδοσίας στις διαδικασίες αδειοδότησης και η προστασία των συμφερόντων των ασθενών. Η σιωπή και η αδράνεια δεν αποτελούν επιλογή, καθώς το μέλλον της δημόσιας υγείας στην Κύπρο βρίσκεται σε κίνδυνο. Απαιτείται άμεση και υπεύθυνη δράση για την προστασία και την ενίσχυση του ΓεΣΥ, προς όφελος όλων των πολιτών.