Μια δικαστική απόφαση που εκδόθηκε χθες ανατρέπει τα δεδομένα στον τομέα της υγείας στην Κύπρο, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις και προβληματισμούς σχετικά με τη βιωσιμότητα και τη φιλοσοφία του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ).
Η απόφαση, η οποία δικαιώνει πολίτη που διεκδίκησε την κάλυψη των φαρμάκων του μέσω του ΓεΣΥ βάσει συνταγής από γιατρό εκτός συστήματος, φαίνεται να δημιουργεί ένα επικίνδυνο νομοθετικό κενό, με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες για το ΓεΣΥ.
Η απόφαση του Δικαστηρίου βασίζεται στο «γραμματικό νόημα» του νόμου που διέπει το ΓεΣΥ. Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο υποστηρίζει ότι, παρόλο που ο νόμος καθορίζει ότι οι φαρμακοποιοί που είναι συμβεβλημένοι με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) είναι υπεύθυνοι για την εκτέλεση συνταγών, δεν διευκρινίζει ρητά ότι αυτές οι συνταγές πρέπει να εκδίδονται αποκλειστικά από γιατρούς του ΓεΣΥ. Σύμφωνα με το σκεπτικό του Δικαστηρίου, ο νόμος απαιτεί μόνο ο φαρμακοποιός να είναι συμβεβλημένος με τον ΟΑΥ, ενώ δεν υπάρχει ρητή αναφορά στην υποχρέωση του εκδότη της συνταγής να είναι ενταγμένος στο σύστημα.
Η απόφαση έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση των κομμάτων ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, τα οποία την χαρακτηρίζουν καταστροφική για το ΓεΣΥ.
Τα δύο κόμματα αναμένουν την άμεση κατάθεση τροποποιητικού νομοσχεδίου από τον ΟΑΥ, με στόχο την κάλυψη του νομοθετικού κενού που αποκάλυψε η δικαστική απόφαση. Νομικοί τονίζουν ότι η άμεση νομοθετική παρέμβαση είναι επιβεβλημένη για να διασφαλιστεί η ακεραιότητα και η βιωσιμότητα του συστήματος.
Ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Υγείας, Ευθύμιος Δίπλαρος, εξέφρασε την έντονη ανησυχία του, τονίζοντας ότι η εφαρμογή της απόφασης θα οδηγούσε στην ουσιαστική κατάργηση του ΓεΣΥ.
Υπογράμμισε ότι ο ΟΑΥ θα αδυνατεί να ασκήσει αποτελεσματικό έλεγχο και να διασφαλίσει τη σωστή λειτουργία του συστήματος, δημιουργώντας πρόσφορο έδαφος για καταχρήσεις και οικονομική ζημία εις βάρος του κυπριακού λαού.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης, δήλωσε ότι, ενώ το κόμμα σέβεται την απόφαση του Δικαστηρίου, διαφωνεί ριζικά με αυτήν, καθώς εκτιμά ότι θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τη φιλοσοφία του ΓεΣΥ. Παράλληλα, εξέφρασε την πεποίθηση ότι η απόφαση είναι πρακτικά ανεφάρμοστη και κάλεσε τον ΟΑΥ να εξαντλήσει όλα τα νόμιμα δικαιώματά του για να την αμφισβητήσει και να προωθήσει άμεσα τροποποίηση της νομοθεσίας.
Μια σημαντική δικαστική απόφαση αναμένεται να έχει ευρύτερες επιπτώσεις στη λειτουργία του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ) στην Κύπρο. Η απόφαση προέκυψε μετά από προσφυγή πολίτη, του οποίου το αίτημα προς τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) για κάλυψη των φαρμάκων του μέσω ΓεΣΥ με συνταγή από μη συμβεβλημένο ιατρό, απορρίφθηκε.
Το Δικαστήριο, στην απόφασή του, εξέτασε διεξοδικά την επιχειρηματολογία του ΟΑΥ και απέρριψε, επί της ουσίας, όλους τους ισχυρισμούς του, δίνοντας έμφαση στην «γραμματική ερμηνεία» της σχετικής νομοθεσίας.
Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο αναφέρει ότι, «από την απλή γραμματική ερμηνεία της παραγράφου (δ) του εδαφίου 2 του άρθρου 22 που αφορά σε φαρμακευτικά προϊόντα, τα οποία χορηγούνται βάσει συνταγής από ιατρό ή οδοντίατρο εις αντιδιαστολή με τις υπηρεσίες φροντίδας υγείας από προσωπικό και ειδικό ιατρό, κατά τις παραγράφους (α) και (β) του ίδιου εδαφίου διαφαίνεται η πρόθεση του νομοθέτη να διαχωρίσει την παροχή αυτών των υπηρεσιών φροντίδας υγείας».
Η απόφαση τονίζει περαιτέρω ότι, ενώ το εδάφιο (5) του άρθρου 22 απαιτεί ρητά τη σύμβαση των παρόχων υπηρεσιών φροντίδας υγείας με τον Οργανισμό – όπως προσωπικοί γιατροί, ειδικοί γιατροί, οδοντίατροι, άλλοι επαγγελματίες υγείας, φαρμακοποιοί, εργαστήρια, νοσηλευτές κ.ο.κ. – η υποχρέωση αυτή δεν επεκτείνεται στον εκδότη της συνταγής, εφόσον αυτή εκδίδεται από «ιατρό». Ο φαρμακοποιός, ως πάροχος φαρμακευτικών προϊόντων, οφείλει να είναι συμβεβλημένος με τον Οργανισμό, αλλά δεν υπάρχει αντίστοιχη ρητή απαίτηση για τον ιατρό που εκδίδει τη συνταγή.
Επομένως, σύμφωνα με το Δικαστήριο, «κατά τη γραμματική ερμηνεία του συνόλου των συγκεκριμένων νομοθετικών διατάξεων, εφόσον το δικαιούχο πρόσωπο επιλέξει να λάβει τις υπηρεσίες φροντίδας υγείας από προσωπικό ιατρό ή ειδικό ιατρό τότε το σύστημα καλύπτει την δαπάνη της αμοιβής του, όπως και τα αναγκαία φαρμακευτικά προϊόντα, ιατροτεχνολογικά προϊόντα και υγειονομικά είδη βάσει της συνταγής που ο προσωπικός ή ειδικός γιατρό θα εκδώσει, από συμβεβλημένο προς τούτο φαρμακοποιό».
Η απουσία σαφούς ορισμού του όρου «ιατρός» στο άρθρο 22(2)(δ) του νόμου, καθώς και η έλλειψη πρόνοιας για αποκλειστική συνταγογράφηση φαρμακευτικών προϊόντων μόνο από συμβεβλημένους με τον Οργανισμό προσωπικούς ή ειδικούς γιατρούς, οδηγεί το Δικαστήριο στο συμπέρασμα ότι ο όρος «ιατρός» πρέπει να ερμηνεύεται με την απλή του έννοια.
Επιπλέον, η απόφαση επισημαίνει αρκετές φορές την προσπάθεια του ΟΑΥ να «παραπλανήσει», προσθέτοντας αυθαίρετα τη φράση «συμβεβλημένος με το ΓεΣΥ»
Η δικαστική απόφαση θέτει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το μέλλον του ΓεΣΥ και την ανάγκη άμεσης νομοθετικής παρέμβασης. Η διαφύλαξη της ακεραιότητας και της βιωσιμότητας του συστήματος αποτελεί υψίστης σημασίας